Czy wełna mineralna jest szkodliwa dla zdrowia?

Czy wełna mineralna jest bezpieczna dla zdrowia?
Wełna mineralna, zarówno skalna jak i szklana, to popularny materiał izolacyjny, który od lat cieszy się uznaniem w budownictwie. Mimo wielu obaw i mitów krążących wokół jej rzekomej szkodliwości dla zdrowia, należy jasno powiedzieć: dla wykończonego domu, wełna mineralna nie stanowi zagrożenia ani toksycznego, ani zdrowotnego. Ważne jest jednak, aby zadbać o odpowiednie środki ostrożności podczas jej obróbki i montażu, ponieważ w tych momentach wełna pyli.
Bezpieczne użytkowanie wełny
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), wełna mineralna to bezpieczny materiał izolacyjny, pod warunkiem, że prace z nią są prowadzone zgodnie z zaleceniami producenta oraz przy użyciu odpowiednich środków ochrony. W praktyce oznacza to, że po zamontowaniu w przegrodach budowlanych, wełna nie pyli i nie emituje szkodliwych substancji do otoczenia. Ryzyko pojawia się głównie podczas cięcia, dopasowywania i montażu tego materiału, kiedy włókna mogą dostać się do powietrza.
Cięcie wełny
Ostatnio rośnie popularność elektrycznego cięcia wełny za pomocą pił szablastych. My jednak zalecamy cięcie wełny ręcznie za pomocą specjalnego noża do wełny. Taka metoda minimalizuje powstawanie gryzącego pyłu, co jest korzystne dla zdrowia i bezpieczeństwa pracy.
Wiemy że na budowie liczy się czas, aczkolwiek warto również zadbać o zdrowie - bo przecież chcemy w nowym domu mieszkać przez wiele lat!
Zasady bezpiecznej pracy z wełną:
- Czystość miejsca racy: Po zakończeniu prac, miejsce montażu należy dokładnie oczyścić za pomocą odkurzacza, aby usunąć wszelkie pozostałości pyłu.
- Ochrona dróg oddechowych: Podczas montażu wełny mineralnej zaleca się noszenie jednorazowej maski ochronnej klasy FFP2 lub FFP3, która zapobiega wdychaniu drobnych cząstek.
- Ochrona skóry: Pracując z wełną, warto zakrywać wszystkie odkryte części ciała, używając odzieży ochronnej, rękawic oraz długich rękawów, co minimalizuje kontakt skóry z włóknami. Wełna najpewniej i tak dostanie się pod ubranie, ale zminimalizuje to efekt "gryzienia".
- Ochrona oczu: Podczas pracy nad głową, konieczne jest stosowanie okularów ochronnych, aby zapobiec dostaniu się pyłu do oczu.
- Usuwanie odpadów: Odpady wełny mineralnej powinny być usuwane zgodnie z lokalnymi przepisami dotyczącymi odpadów budowlanych.
- Złagodzenie swędzenia: W przypadku kontaktu włókien ze skórą, swędzenie można złagodzić, spłukując skórę wodą przed dokładnym umyciem.
Lepiszcze, Fenol, Akryl i Formaldehyd
Wełna skalna i szklana, jest ceniona za swoje właściwości izolacyjne i ognioodporne. Jednakże, składniki używane do produkcji wełny mineralnej mogą budzić pewne obawy dotyczące zdrowia. Skupmy się na kilku kluczowych komponentach: lepiszczu, fenolu, akrylu i formaldehydzie.
Lepiszcze
Lepiszcze to substancja używana do związania włókien wełny mineralnej w jedną spójną masę. Najczęściej stosowanym lepiszczem jest żywica fenolowo-formaldehydowa, która zapewnia trwałość i stabilność materiału. Chociaż lepiszcze samo w sobie nie jest uważane za szczególnie szkodliwe, jego składniki, takie jak fenol i formaldehyd, mogą stanowić pewne zagrożenie.
Fenol
Fenol jest używany w produkcji żywic fenolowo-formaldehydowych. Jest to związek chemiczny, który w dużych ilościach może być szkodliwy dla zdrowia. Ekspozycja na fenol może powodować podrażnienia skóry, oczu oraz układu oddechowego. W przypadku wełny mineralnej, fenol jest ściśle związany z włóknami i nie stanowi zagrożenia w codziennym użytkowaniu, jeśli materiał jest prawidłowo zainstalowany i uszczelniony.
Amoniak
Amoniak jest czasami używany w procesie produkcji wełny mineralnej jako środek neutralizujący lub do regulacji pH. Jest to związek chemiczny, który w dużych stężeniach może powodować podrażnienia dróg oddechowych, oczu i skóry. Jednak w gotowym produkcie jego ilość jest zazwyczaj bardzo niska, co minimalizuje ryzyko jego emisji i ekspozycji.
Formaldehyd
Formaldehyd to organiczny związek chemiczny stosowany w produkcji wielu materiałów budowlanych, w tym wełny mineralnej. Jest klasyfikowany jako czynnik rakotwórczy dla ludzi przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem (IARC). W przypadku wełny mineralnej, formaldehyd jest związany w strukturze żywicy fenolowo-formaldehydowej, co minimalizuje jego emisję do otoczenia. Nowoczesne technologie produkcji starają się ograniczać ilość formaldehydu, co znacząco zmniejsza jego potencjalne zagrożenie.
Bezpieczeństwo wełny z Oznakowaniem EUCEB
Produkty z oznakowaniem EUCEB, należące do Stowarzyszenia Producentów Wełny Mineralnej: Szklanej i Skalnej MIWO (Isover, Knauf, Rockwool, Paroc, Ursa), nie są klasyfikowane jako rakotwórcze zgodnie z uwagą Q zawartą w Dyrektywie 97/69/EWG oraz rozporządzeniu 1272/2008.
Aby zapewnić zgodność włókien z kryteriami zawartymi w Uwadze Q, wszystkie badania i nadzór nad procedurami są prowadzone w fabrykach członków MIWO przez niezależnych ekspertów EUCEB. Oni potwierdzają również wdrożenie przez członków MIWO sprawdzających procedur wewnętrznych. Potwierdzeniem prawidłowego wyniku kontroli jest znak EUCEB umieszczony na opakowaniu produktu.
Terpolimer, powstający w wyniku polimeryzacji w procesie produkcyjnym, staje się całkowicie stabilny, co sprawia, że produkt końcowy zawiera jedynie śladowe ilości formaldehydu. Instytut Techniki Budowlanej potwierdza, że te śladowe ilości są znacznie niższe od wartości określonych w polskich przepisach i nie mają wpływu na zdrowie.
Źródło: miwo.pl